To 1821 και η σύγχρονη Ελλάδα
Γράφει ο
Νίκος Μόσχοβος
Δημοσιογράφος- Συγγραφέας

Χρόνια Πολλά Ελλάδα!Φωτογραφία από Edward Lich από το Pixabay
«Καμπή» στην ανασύσταση της Ελλάδας ως κρατικής οντότητας και της απελευθέρωσης του Ελληνικού έθνους αποτέλεσε η επανάσταση του 1821, με την οποία κατάφεραν οι πρόγονοί μας το μεγάλο στόχο της Παλιγγενεσίας, μέσα σε πολύ δύσκολες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, που δε τους επέτρεψαν να ολοκληρώσουν τα όσα οραματίστηκαν για τη χώρα ως νεοσύστατο κράτος.
Άλλωστε, η ανακάλυψη- φανέρωση της πραγματικής ιστορίας θέλει πάντοτε έρευνα και «ψάξιμο», αφού τη «γράφουν» όσοι- όσες επικρατούν στα ηνία της κάθε χώρας, με αποτέλεσμα αυτή να μη γίνεται «κτήμα» της πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Οι τότε
επικρατούσες συνθήκες
Το επίτευγμα της επανάστασης του 1821 ήταν τεράστιο, αν σκεφτούμε τις τότε επικρατούσες συνθήκες στις οποίες:
1.
Τα βασιλικά και τα απολυταρχικά καθεστώτα κυριαρχούσαν τότε στην Ευρώπη, αν και η «αύρα» της Γαλλικής Επανάστασης είχε «φυτέψει το σπόρο» της συγκρότησης των αστικών δημοκρατιών , κάτι τότε που υπήρχε εν μέρει μόνο στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.
2.
Οι πρόγονοί μας, είχαν δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό σύνταγμα εκείνη την εποχή εμπνεόμενοι από το όραμα της Γαλλικής επανάστασης, αλλά δε μπόρεσαν να το εφαρμόσουν πρακτικά στην απελευθερωμένη Ελλάδα λόγω των εσωτερικών ερίδων, της εμπλοκής των τότε μεγάλων δυνάμεων της εποχής και της αναρρίχησης ανθρώπων στις κρατικές θέσεις, που δεν «είχαν παίξει» ουσιαστικό ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση.
3.
Το διαχρονικό από τότε φαινόμενο της λοιδορίας των περισσότερων εκ των αγωνιστών- αγωνιστριών της επανάστασης από τους «αναρριχητές» της εξουσίας, αλλά και τη κοντή «μνήμη» της τότε πλειοψηφίας της Ελληνικής κοινωνίας παρά το γεγονός ότι τα «γεγονότα» της επανάστασης ήταν ακόμη νωπά.
Παρόλα αυτά, το επίτευγμα της Επανάστασης του 1821 ήταν τεράστιο, γιατί ακριβώς πραγματώθηκε μέσα σε αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες και να μη παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι η κοινή γνώμη της Ευρώπης «έπαιξε» μεγάλο ρόλο στη τελική έκβασή της, αφού άσκησε ισχυρή πίεση για να βοηθηθούν οι εξεγερμένοι Έλληνες, που ήθελαν να αποκτήσουν ξανά την πατρίδα τους.
Ο αντίκτυπος
της Επανάστασης του 1821
Η ναυμαχία του Ναυαρίνου διεξήχθη στις 20 Οκτωβρίου του 1827 , ενώ αποτέλεσε το «κομβικό» σημείο για την Επανάσταση του 1821, που ολοκληρώθηκε το 1832 και για τη νικηφόρα έκβαση αυτής της σύρραξης έγραψε ο Γάλλος ακαδημαϊκός Πιέρ Αντουάν Λεμπρίν (1785-1873):
«Η μάχη του Ναυαρίνου ήταν κατόρθωμα των λαών.Τα πυροβόλα του Ναυαρίνου έγιναν η αρχή νέας περιόδου και ανήγγειλαν θριαμβευτικά την άνοδο της κοινής γνώμης και την ύψωσή της επάνω από τους θρόνους» (Πηγή: Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Έκδοση 5η Π. Καρολίδου, Ελευθερουδάκης, Αθήνα, 1925, τομ. ΣΤ’, σελίδες 184-192).
Οι αντίκτυποι, λοιπόν, της Ελληνικής Επανάστασης μαζί με την πρωτύτερη Γαλλική «άνοιξαν το δρόμο» για τη μετέπειτα επικράτηση των αστικών δημοκρατικών θεσμών, αφού αποτέλεσαν τα πρωτοπόρα γεγονότα, που επέφεραν σε βάθος χρόνου τη δημιουργία των αστικών δημοκρατιών στην Ευρώπη, και την «άνοδο» της κοινής γνώμης στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα μέσω της αντιπροσωπευτικής ψήφου.
Το τότε και το τώρα
Εντούτοις, η εξέλιξη των πραγμάτων και η υλοποίηση των οραμάτων δεν πραγματώνεται ποτέ «γραμμικά ή αυτόματα» μέσα στη χρονική ιστορική συνέχεια, αλλά τα πάντα συνδέονται, αν ξέρουμε να θέσουμε τα «σωστά» ερωτήματα, που θα μας «αποκαλύψουν» το συμπέρασμα μέσω της διαλεκτικής μεθόδου, που δίδαξε κάποτε ο παππούς- Σωκράτης, Οι απαντήσεις στα συγκεκριμένα ερωτήματα μας δείχνουν ότι σήμερα βρίσκονται πάλι η Ανθρωπότητα και η Ελλάδα σε ένα «σταυροδρόμι» μέσα στο οποίο:
1.
Οι διάφοροι -ισμοί, φανατισμοί και οι εμφανιζόμενοι ως υπέρμαχοι της ελευθερίας της άποψης «βάλουν» ευθέως κατά της αστικής δημοκρατίας και των επιτευγμάτων της. «Βάλλουν» εναντίον του διαφορετικού, του αλληλοσεβασμού, της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών, της πραγματικής αναγέννησης της λειτουργίας του Τύπου, με σκοπό να «καταλύσουν με το γάντι» διάφορα κεκτημένα δημοκρατικά και ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και γιατί δε θέλουν να «προχωρήσει» η αστική δημοκρατία στην εμβάθυνσή της.
2.
Διάφοροι κυβερνώντες και πλείστα στελέχη πολιτικών κομμάτων διάφορων ιδεολογικών- φιλοσοφικών θεωρήσεων, ακόμα και αν είναι δημοκρατικά εκλεγμένοι, «μιλάνε εξ ονόματος των πολιτών», νομίζοντας πως γνωρίζουν «καλύτερα τα πράγματα» από όλους τους ανθρώπους και ότι κατέχουν την «απόλυτη αλήθεια». Ουσιαστικά, όμως, οι ίδιοι και οι ίδιες δεν «αφήνουν» έμπρακτα τη δημοκρατία να «βαθύνει» κι άλλο μέσω της λογοδοσίας, της διαφάνειας, της ισότητας των ευκαιριών για όλες-όλους και της ισονομίας, Δεν «αφήνουν», δηλαδή την αστική δημοκρατία να «τολμήσει το ιστορικό άλμα» από τον αντιπροσωπευτικό στον άμεσο δημοκρατικό χαρακτήρα της, που δε θα είναι «πανάκεια», αλλά θα καλυτερεύσει τα κοινωνικά πράγματα.
3.
Φαίνεται πως ο κόσμος αρχίζει να «ξεχνά» τα διδάγματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και πρέπει η ιστορική μνήμη να «επανέλθει» για να συνειδητοποιήσουν πάλι οι πολίτες τον εφιάλτη, που γνώρισε τότε η ανθρωπότητα μέσα από τις αναθεωρήσεις συνόρων, των κάθε λογής φανατισμών και της υπέρμετρης απληστίας για εξουσία- παγκόσμια κυριαρχία.
Η «φωνή» του ποιητή
Και μέσα σε όλα αυτά «ακούγεται» τόσο επίκαιρη, μα τόσο επίκαιρη η «φωνή» του αλησμόνητου κυρ- Μιχάλη Κατσαρού, ο οποίος έγραφε κάποτε:
«Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι
και λέει: Καλά είμαι εδώ.
Αντισταθείτε σ’ αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι
και λέει: Δόξα σοι ο Θεός.
Αντισταθείτε
στον περσικό τάπητα των πολυκατοικιών
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου
στην εταιρεία εισαγωγαί – εξαγωγαί
στην κρατική εκπαίδευση
στο φόρο
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.
Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες ατέλειωτες
τις παρελάσεις
στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες
σ’ όλα τ’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι
σ’ αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει
έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.
Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι
σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα
στις κολακείες τις ευχές στις τόσες υποκλίσεις
από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό αρχηγό τους.
Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών και διαβατηρίων
στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη διπλωματία
στα εργοστάσια πολεμικών υλών
σ’ αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια
στα θούρια
στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους
στους θεατές
στον άνεμο
σ’ όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς
στους άλλους που κάνουνε το φίλο σας
ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ αντισταθείτε.
Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την Ελευθερία».
Χρονιά Πολλά Ελλάδα!
©Typologos.com 2025