Τι ισχύει για την ετήσια άδεια αναψυχής των εργαζομένων

Ενημέρωση

της ΓΣΕΕ

και του

Κέντρου Πληροφόρησης

Εργαζομένων και Ανέργων

jpeg-optimizer_ypologismos adeias gsee 2

Το τι ισχύει για την ετήσια άδεια αναψυχής των εργαζομένων δημοσιοποίησαν η ΓΣΕΕ και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ). Φωτογραφία από Sathish kumar Periyasamy από το Pixabay

Το τι ισχύει για την ετήσια άδεια αναψυχής των εργαζομένων δημοσιοποίησαν η ΓΣΕΕ και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ), ήτοι:

Α. Ρύθμιση

της ετήσιας άδειας αναψυχής

με κανόνες

δημοσίας τάξεως

1.

Οι διατάξεις του θεσμικού πλαισίου που αφορούν στην ετήσια άδεια αναψυχής των εργαζομένων είναι δημοσίας τάξεως, με συνέπεια να μην επιτρέπεται και να είναι άκυρη κάθε αντίθετη ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, καθώς και η παραίτηση του εργαζόμενου από τις σχετικές αξιώσεις.

2.

Το επίδομα αδείας, κατοχυρώθηκε περαιτέρω με την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας  του έτους 2010  (άρθρο 1) για τους εργαζόμενους ιδιωτικού δικαίου σε όλη την ελληνική επικράτεια και περιλαμβάνεται μαζί με τις βασικές ρυθμίσεις για την ετήσια άδεια αναψυχής στο Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (άρθρα 210-216 ΠΔ 80/2022).

3.

Κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας απαγορεύεται η απόλυση του εργαζόμενου.

4.

Οι τηλεργαζόμενοι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας αναψυχής τους έχουν δικαίωμα αποσύνδεσης, δηλαδή έχουν δικαίωμα να απέχουν πλήρως από τη παροχή της εργασίας τους και ιδίως, να μην επικοινωνούν ψηφιακά και να μην απαντούν σε τηλεφωνήματα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή σε οποιασδήποτε μορφής επικοινωνία.

Β. Χρόνος χορήγησης 

της ετήσιας

άδειας αναψυχής

1.

Η ετήσια άδεια αναψυχής του εργαζόμενου χορηγείται σε συνεννόηση με τον εργοδότη ως προς το χρόνο χορήγησής της και σε κάθε περίπτωση εντός διμήνου από την υποβολή του σχετικού αιτήματος από τον εργαζόμενο.

2.

Οι μισοί τουλάχιστον εργαζόμενοι μιας επιχείρησης πρέπει να πάρουν την άδειά τους μέσα στο χρονικό διάστημα από τις 1 Μαΐου μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου.

Με νομοθετική ρύθμιση (άρθρο 61 του νόμου 4808/2021) δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς της ετήσιας κανονικής άδειας μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους (για την άδεια αναψυχής του 2023 μέχρι και το τέλος Μαρτίου 2024). Σε περίπτωση που παρέλθει και το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, η αξίωση για την άδεια μετατρέπεται σε χρηματική.

3.

Οι εργοδότες, οι οποίοι απασχολούν εργαζόμενους, που προστατεύουν παιδιά  ηλικίας έως 16 ετών (φυσικά ή υιοθετημένα) και παιδιά άνω των 16 ετών με αναπηρία υποχρεούνται κατά το προγραμματισμό του χρόνου χορήγησης των ετήσιων αδειών απουσίας του προσωπικού τους να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των εργαζομένων αυτών.

Γ. Διάρκεια

ετήσιας άδειας αναψυχής

 1.

 Η χορήγηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές των εργαζομένων υπολογίζεται με βάση το ημερολογιακό έτος.

2.

Ο εργαζόμενος δικαιούται αναλογία χρόνου ετήσιας άδειας από την έναρξη της απασχόλησής του σύμφωνα με το εβδομαδιαίο σύστημα εργασίας του (πενθήμερο ή εξαήμερο), χωρίς να απαιτείται να συμπληρώσει συγκεκριμένο διάστημα προϋπηρεσίας στον εργοδότη του.

3.

Πιο συγκεκριμένα, κατά το πρώτο ημερολογιακό έτος που προσελήφθη ο εργαζόμενος, ο εργοδότης υποχρεούται να του χορηγήσει το αργότερο μέχρι και τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους, αναλογία των ημερών αδείας που δικαιούται από τη πρόσληψή του μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του συγκεκριμένου ημερολογιακού έτους, σύμφωνα με τους μήνες απασχόλησής του.

Κάθε εργαζόμενος με σχέση εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, δικαιούται από την έναρξη της εργασίας του μέχρι και τη συμπλήρωση του δωδεκαμήνου να λάβει το ποσοστό της αδείας του. Η αναλογία αυτή υπολογίζεται στη βάση των 20 εργασίμων ημερών ετήσιας άδειας για όσους εργάζονται πενθήμερο και των 24 εργασίμων ημερών για όσους εργάζονται εξαήμερο.

4.

Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, αφού ο εργαζόμενος συμπληρώσει δωδεκάμηνη εργασία, δικαιούται άδεια 21 ημερών (πενθήμερη εργασία) και 25 ημερών (εξαήμερη εργασία).

5.

Για το τρίτο και για τα επόμενα εργασιακά έτη ο εργαζόμενος δικαιούται από την 1η Ιανουαρίου του κάθε έτους τη κανονική ετήσια άδειά του με αποδοχές, δηλαδή,  22 ημέρες (πενθήμερη εργασία) και 26 ημέρες (εξαήμερη εργασία).

6.

Μετά από τη συμπλήρωση 10 ετών εργασίας στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσίας 12 ετών σε οποιοδήποτε εργοδότη ο εργαζόμενος δικαιούται άδεια 25 εργασίμων ημερών (πενθήμερη εργασία)  και 30 εργασίμων ημερών (εξαήμερη εργασία).

7.

Μετά από τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας σε οποιοδήποτε εργοδότη οι εργαζόμενοι δικαιούνται μία επιπλέον ημέρα αδείας, δηλαδή, 26 ημέρες (πενθήμερη εργασία) και 31 μέρες (εξαήμερη εργασία).

8.

Στις ημέρες της ετήσιας άδειας υπολογίζονται μόνον οι εργάσιμες ημέρες. Ως εκ τούτου δε περιλαμβάνονται οι Κυριακές, οι επίσημες αργίες, οι κατ’ έθιμον αργίες, οι ημέρες ασθένειας και οι ειδικές άδειες που προβλέπονται από άλλες διατάξεις, εάν συμπίπτουν μ’ αυτήν (π.χ. άδεια γάμου, άδεια γέννησης τέκνου, άδεια μητρότητας)

 Δ. Τρόπος χορήγησης

της ετήσιας

άδειας αναψυχής

1.

Ο βασικός κανόνας είναι ότι η ετήσια άδεια χορηγείται συνεχόμενα και για το σύνολο των ημερών που δικαιούται ο εργαζόμενος ανάλογα με τη προϋπηρεσία του.

2.

Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (π.χ. από συλλογική σύμβαση εργασίας, κανονισμό εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς την ετήσια άδεια των εργαζομένων και το επίδομα αδείας, τότε αυτοί υπερισχύουν.

3.

Τα στοιχεία που αφορούν στη χορήγηση της ετήσιας άδειας των εργαζομένων καταχωρούνται υποχρεωτικά από τον εργοδότη:

α) Στο Βιβλίο Αδειών, το οποίο μπορεί να είναι και σε μορφή μηχανογραφημένων σελίδων και θα πρέπει να είναι διαθέσιμο προς έλεγχο από την Επιθεώρηση Εργασίας.

β) Στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, όπου σύμφωνα με το νόμο, αναγγέλλεται ηλεκτρονικά η χορήγηση της ετήσιας άδειας έως και μία ώρα μετά από την έναρξή της.

Στο έντυπο Ε11 (γνωστοποίηση στοιχείων ετήσιας κανονικής άδειας) καταχωρίζονται τον Απρίλιο του  κάθε έτους τα στοιχεία των εργαζομένων που έλαβαν την ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος και έχουν καταχωρισθεί στο ειδικό Βιβλίο Αδειών.

Κατάτμηση ετήσιας άδειας

1.

 Επιτρέπεται κατ` εξαίρεση, η κατάτμηση του χρόνου ετήσιας αδείας εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους σε δύο περιόδους, εξαιτίας ιδιαίτερα σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση η πρώτη περίοδος της αδείας δε μπορεί να περιλαμβάνει λιγότερες των 6 εργασίμων ημερών σε εξαήμερη εβδομαδιαία εργασία και των 5 εργασίμων ημερών σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία ή των 12 εργασίμων ημερών, εφόσον αφορά σε ανηλίκους που εργάζονται νόμιμα.

2.

Μετά από έγγραφη αίτηση του εργαζόμενου προς τον εργοδότη, η κατάτμηση του χρόνου αδείας επιτρέπεται και σε περισσότερες των δύο περιόδους, από τις οποίες η μία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 12 εργάσιμες ημέρες σε εξαήμερη εβδομαδιαία εργασία και 10 εργάσιμες ημέρες, σε πενθήμερη, ή 12 εργάσιμες ημέρες, εφόσον αφορά σε ανηλίκους που εργάζονται νόμιμα.

3.

Ειδικά, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων, οι οποίες  απασχολούν τακτικό και εποχικό προσωπικό και παρουσιάζουν ιδιαίτερη σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο των εργασιών τους, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό, ο εργοδότης δύναται να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή 12 επί εξαήμερου, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.

4.

 Επισημαίνεται ότι η αίτηση αυτή του εργαζόμενου, καθώς και η απόφαση του εργοδότη, αν και δεν απαιτούν πλέον έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ, ωστόσο διατηρούνται στην επιχείρηση επί 5 έτη και οφείλουν να είναι στη διάθεση της επιθεώρησης εργασίας.

Ε. Αποδοχές ετήσιας άδειας

 αναψυχής 

και χρόνος καταβολής

1.

Το επίδομα αδείας κατοχυρώθηκε περαιτέρω με το άρθρο 2 της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας του 2010, το οποίο αναφέρει τα εξής:

«Ο μισθωτός που θεμελιώνει δικαίωμα κανονικής άδειας αναψυχής, αυτούσιας ή σε χρήμα δικαιούται να λάβει και το επίδομα άδειας, το οποίο αποτελεί τακτικές αποδοχές του, υπολογίζεται με τον ίδιο τρόπο που υπολογίζονται και οι αποδοχές άδειας και υπόκειται στους ίδιους κανόνες με αυτές.

Το επίδομα άδειας ισούται με το σύνολο των πράγματι καταβαλλόμενων τακτικών συνήθων αποδοχών της άδειας, με τον περιορισμό ότι δε μπορεί να υπερβαίνει τις αποδοχές 15 ημερών γι’ αυτούς που αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 13 ημερών γι’ αυτούς που αμείβονται με ημερομίσθιο ή κατά μονάδα εργασίας ή με ποσοστά ή και με άλλο τρόπο.

Το αντίστοιχο επίδομα άδειας προκαταβάλλεται κατά τη λήψη της άδειας αναψυχής ή τμήματος αυτής μαζί με τις αποδοχές αδείας.

Γενικές ή ειδικές διατάξεις νόμων, διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων, συλλογικών συμβάσεων εργασίας, διαιτητικών αποφάσεων, κανονισμών εργασίας και λοιπών κανονιστικών πράξεων, που καθορίζουν ευνοϊκότερους τρόπους υπολογισμού, καταβολής και γενικά παροχής του επιδόματος άδειας υπερισχύουν και διατηρούνται σε ισχύ.

Το άρθρο 6 της ΕΓΣΣΕ 1997 για τη χορήγηση του επιδόματος άδειας σε περίπτωση πρόωρης λύσης της σχέσης εργασίας εξακολουθεί να ισχύει, διαγραφομένων των λέξεων “πριν ο μισθωτός συμπληρώσει παρά τω αυτώ εργοδότη δωδεκάμηνον συνεχή απασχόλησιν”, λόγω της μεταγενέστερης τροποποίησης των προϋποθέσεων για τη λήψη άδειας».

2.

Στη περίπτωση που ο εργοδότης δε χορηγεί την άδεια που αιτήθηκε ο εργαζόμενος έως  και το τέλος Μαρτίου του επόμενου ημερολογιακού έτους, τότε οφείλει να καταβάλει τις αποδοχές του οφειλόμενου χρόνου αδείας με προσαύξηση 100%, συν το επίδομα αδείας.

jpeg-optimizer_ypologismos adeias gsee

Οι εργαζόμενοι- εργαζόμενες μπορούν να σκανάρουν τα αντίστοιχα QR CODE, ώστε να υπολογίσουν την ετήσια άδεια αναψυχής τους. Φωτογραφία-Πηγή: ΓΣΕΕ

Για καταγγελίες-πληροφορίες

Τα σωματεία, τα κατά τόπους εργατικά κέντρα και οι ομοσπονδίες δύναμης της ΓΣΕΕ είναι σε επαγρύπνηση για τις καταγγελίες των εργαζομένων ή για ζητήματα πληροφόρησης.

Η ΓΣΕΕ έχει θέσει με συνέχεια και συνέπεια στη διάθεση των συνδικάτων και των εργαζομένων ανά την Ελλάδα για κάθε ζήτημα πληροφόρησης, στήριξης και συλλογικής δράσης, τους εξής φορείς:

α) Το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ, ΚΕΠΕΑ/ ΓΣΕΕ.

β) Το Δίκτυο Υπηρεσιών Πληροφόρησης & Συμβουλευτικής Εργαζομένων και Ανέργων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ,ΙΝΕ/ΓΣΕΕ.

Υπολογισμός

Αδείας Αναψυχής

μέσω online εφαρμογής

ή app

H ΓΣΕΕ θέτει στη διάθεση των εργαζομένων και τη δυνατότητα μέσω online εφαρμογής που έχει δημιουργήσει το ΚΕΠΕΑ στην ιστοσελίδα του ή μέσω της App εφαρμογής, να υπολογίσουν μόνοι – μόνες την άδεια που δικαιούνται στους εξής συνδέσμους:

Για πλήρη απασχόληση

https://www.kepea.gr/calc-epidoma-adeias.php

Για εκ περιτροπής εργασία

https://www.kepea.gr/calc-adeia-ek-peritropis.php .

©Typologos.com 2023