Τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας στη σύγχρονη Ελλάδα

Αποτύπωση – Τάσεις – Προοπτικές

Σήμερα σημειώνονται σημαντικά κενά και ελλείψεις στα ζητήματα επιμόρφωσης στις νέες τεχνικές, στα εκπαιδευτικά υλικά και γενικότερα στη μεθοδολογία της εκπαίδευσης των ενηλίκων, με συνέπεια ο ρόλος των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) να μην ανταποκρίνεται επαρκώς στις διαρκώς αυξανόμενες και διευρυμένες εκπαιδευτικές ανάγκες των ενηλίκων στην εποχή μας.

Πρόκειται για ένα από τα συμπεράσματα του νέου βιβλίου με τίτλο: «Τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας  στη σύγχρονη Ελλάδα. Αποτύπωση – Τάσεις – Προοπτικές», που «κυκλοφόρησε» το  Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΚΑΝΕΠ / ΓΣΕΕ)

Οι επιδιώξεις

της έκδοσης

Η έκδοση αυτή επιδιώκει:

♦Να αναδείξει το θεσμό των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) στην Ελλάδα.

♦Να ενισχύσει τη σύγχρονη εικόνα τους.

♦Να ταυτοποιήσει και να αναδείξει τις ανάγκες τους.

♦Να διαμορφώσει τους όρους ενός γόνιμου προβληματισμού στο πεδίο, με στόχο τόσο την ανατροφοδότηση του δημόσιου και του κοινωνικού διαλόγου, όσο και τη χάραξη ενεργητικών πολιτικών ενίσχυσης και ανάτασης των καταστατικών αρχών του ίδιου του θεσμού.

H θεματολογία

του βιβλίου

Ειδικότερα, το βιβλίο εστιάζει στα εξής θέματα:

1.

Η ιστορική διαδρομή των ΣΔΕ και το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας τους στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

2.

Η ποσοτική αποτύπωση και χαρτογράφηση των ΣΔΕ στην Ελλάδα με έμφαση σε βασικούς δείκτες και μεγέθη, όπως είναι οι υποδομές και το ανθρώπινο δυναμικό, ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός, το διδακτικό προσωπικό, οι μαθητές, η ηλικία και το φύλο του μαθητικού πληθυσμού κ.ά.

3.

Η συνολική αξιολογική αποτίμηση της λειτουργίας του θεσμού αξιοποιώντας ευρήματα ερευνών, οι οποίες καλύπτουν όλο το εύρος της επικράτειας.

4.

Το ζήτημα της διαρροής των εκπαιδευομένων από τα ΣΔΕ αναδεικνύοντας τα βασικά αίτια και τους παράγοντες που «οδηγούν»  τους εκπαιδευομένους και τις εκπαιδευόμενες στην εγκατάλειψη της συμμετοχής τους σε αυτά.

5.

Η διοίκηση και η διακυβέρνηση του θεσμού των ΣΔΕ στην Ελλάδα από τις απαρχές της λειτουργίας του έως και σήμερα.

6.

Ο  ρόλος των ΣΔΕ στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής πολιτικής και ειδικότερα στο πεδίο της ένταξης, καθώς και της κοινωνικής συμπερίληψης των ενηλίκων με χαμηλά εκπαιδευτικά προσόντα.

Τα βασικά συμπεράσματα

της έκδοσης

Από τα βασικά συμπεράσματα αναδεικνύονται τα εξής:

1.

Τα ΣΔΕ εμφανίζονται σε μια περίοδο κατά την οποία η ελληνική πραγματικότητα επιχειρεί να εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή εμπειρία και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, σε μια προσπάθεια ν’ αξιοποιηθεί η διά βίου μάθηση ως μοχλός της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.

2.

Καταγράφεται μια σαφής ανοδική πορεία στην εμφάνιση και στην αποδοχή του θεσμού, αφού σε διάστημα περίπου μιας εικοσαετίας ο αριθμός των ΣΔΕ εξαπλώθηκε σε όλη την επικράτεια με δομές που «άνοιξαν» ακόμα και σε σωφρονιστικά καταστήματα.

3.

Παρατηρούνται και επισημαίνονται σημαντικά κενά και ελλείψεις στα ζητήματα επιμόρφωσης στις νέες τεχνικές, στα εκπαιδευτικά υλικά και γενικότερα στη μεθοδολογία της εκπαίδευσης  των ενηλίκων, με συνέπεια ο ρόλος των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας να μην ανταποκρίνεται επαρκώς στις διαρκώς αυξανόμενες και διευρυμένες εκπαιδευτικές ανάγκες των ενηλίκων στην εποχή μας.

4.

Ακόμα και σήμερα ενυπάρχουν σημαντικές αδυναμίες και ελλείψεις σε υποδομές, σε ανθρώπινο δυναμικό, σε υλικούς πόρους και σε χρηματοδοτικά εργαλεία, με συνέπεια να επικρατεί μια εξαιρετικά «ρευστή» και αμφίσημη προοπτική για τη βιωσιμότητα και για την αποτελεσματικότητα του θεσμού.

5.

Το στοιχείο της μεθοδολογίας της εκπαίδευσης ενηλίκων σταδιακά αποδυναμώνεται ή υποτιμάται, ενώ οι πρακτικές σύνδεσης των ΣΔΕ με την αγορά εργασίας εμφανίζονται εξαιρετικά ισχνές και αδύναμες.

6.

Το ζήτημα της διαρροής παραμένει ένα από τα σημαντικά προβλήματα των ΣΔΕ. Παράγοντες, όπως είναι οι οικονομικές  δυσκολίες, οι επαγγελματικές και οι οικογενειακές υποχρεώσεις, η έλλειψη χρόνου, οι αποστάσεις κ.ά. αποτελούν βασικούς λόγους αποθάρρυνσης των εκπαιδευομένων στην προσπάθειά τους να συνεχίσουν, καθώς και να ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους.

7.

Η «δυαρχία» ανάμεσα στο Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) και στη Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΓΕΕΚΔΒΜ) διαμορφώνει μη ευνοϊκούς όρους για την ανάπτυξη και την ομαλή λειτουργία του θεσμού.

Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται διάφορα κενά, ασυνέχειες, καθυστερήσεις, επικαλύψεις και γραφειοκρατικοί ανταγωνισμοί.

Όλα αυτά δυσχεραίνουν την ανάπτυξη και τη μετεξέλιξη του θεσμού σε φορέα αποτελεσματικής παρέμβασης με επωφελή παράγωγα.

8.

Αναδεικνύεται η άμεση ανάγκη εμπλουτισμού των «γραμματισμών» με νέα σχέδια του ενδεικτικού εκπαιδευτικού υλικού, με νέες πρακτικές και τεχνικές εμψύχωσης και ενδυνάμωσης των εκπαιδευτών, με διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στη μεθοδολογία της εκπαίδευσης ενηλίκων, με ανάπτυξη ενός ανοικτού ψηφιακού αποθετηρίου και ενδεικτικού εκπαιδευτικού υλικού κ.ά.

9.

Κρίνεται επείγουσας σημασίας η εργασιακή στήριξη των εκπαιδευτικών στα ΣΔΕ.

Η αύξουσα τάση της ωρομισθίας σε κάθε περίπτωση λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την εξέλιξη και την ανάπτυξη του θεσμού. Οι σταθερές εργασιακές σχέσεις, οι καλές αμοιβές, οι προοπτικές της επαγγελματικής και της επιστημονικής εξέλιξης αποτελούν μερικές μόνο από τις δομικές επιλογές που θα πρέπει να συνδεθούν με παράλληλες επενδύσεις στις υποδομές και στον υλικοτεχνικό εξοπλισμό, ώστε τα ΣΔΕ να αποτελέσουν μια σοβαρή επένδυση για το τόπο και τους ανθρώπους του.

Οι επιμελητές

και οι συγγραφείς

Το βιβλίο επιμελήθηκαν:

♦Ο γενικός διευθυντής του ΙΝΕ και ΚΑΝΕΠ / ΓΣΕΕ, Χρήστος Γούλας.

♦Ο καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και επιστημονικός διευθυντής του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ, Νίκος Φωτόπουλος

Συγγραφείς της έκδοσης είναι οι: Δ. Βεργίδης, Α. Βεργίδου, Χ. Γούλας, Μ. Κουτούζης, Π. Λευθεριώτου, Π. Πανδής, Α. Παπαδοπούλου, Π. Φατούρου, Ν. Φωτόπουλος και Α. Χαλκιαδάκη.

©Typologos.com 2024