Oι εκπαιδευτικοί στα φροντιστήρια αντιμετωπίζουν πολλαπλάσιες υποχρεώσεις συγκριτικά με το δημόσιο σχολείο

Απόψεις

των εργαζομένων εκπαιδευτικών

στα φροντιστήρια γενικής παιδείας

Oι εργαζόμενοι εκπαιδευτικοί στα φροντιστήρια αντιμετωπίζουν πολλαπλάσιες υποχρεώσεις συγκριτικά με το δημόσιο σχολείο.

Πρόκειται για ένα από τα πορίσματα της ποιοτικής έρευνας  με συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς -εργαζόμενους στα  φροντιστήρια γενικής παιδείας , που ανέθεσε το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ) στην εταιρεία δημοσκοπήσεων «Metron Analysis» και η οποία παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2025 σε συνάντηση εργασίας εμπειρογνωμόνων στην Αθήνα.

Πως πραγματοποιήθηκε

η έρευνα

Ειδικότερα, η ερευνητική προσέγγιση στο πεδίο των εκπαιδευτικών εργαζομένων βασίστηκε σε έναν ικανό αριθμό «συνεντεύξεων σε βάθος» (in depth interviews) σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί,  τόσο η ανεξαρτησία των συμμετεχόντων,  όσο και ελευθερία τους να μιλήσουν ανοικτά και ελεύθερα χωρίς δεσμεύσεις, καθώς και περιορισμούς από πλευράς της εργοδοσίας.

Στα συμπεράσματα της συγκεκριμένης έρευνας αναφέρεται ότι η διερεύνηση της επαγγελματικής και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας των εκπαιδευτικών αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις που θα διασφαλίσουν ένα πιο δίκαιο και βιώσιμο εργασιακό περιβάλλον για τους ίδιους στα φροντιστήρια γενικής παιδείας.

Τι αναδεικνύουν

τα ευρήματα

Τα ευρήματα αναδεικνύουν κι ένα προφίλ εκπαιδευτικών νεότερης ηλικίας,  που διαθέτουν ένα υψηλό επίπεδο ακαδημαϊκών προσόντων – καθώς πολλοί διαθέτουν μεταπτυχιακή εκπαίδευση – και συνεχή αξιολόγηση στο χώρο της εργασίας τους.

Ωστόσο,  επισημαίνεται πως η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δε διασφαλίζει πάντα την παιδαγωγική και τη διδακτική επάρκεια, ενώ υπογραμμίζεται πως ο χώρος των επιμορφωτικών σεμιναρίων συχνά λειτουργεί περισσότερο σα μια «βιομηχανία πιστοποιήσεων» παρά ως μια ουσιαστική εκπαιδευτική διαδικασία.

Το εργασιακό επίπεδο

για τους εκπαιδευτικούς

στα φροντιστήρια

Σε εργασιακό επίπεδο περιγράφεται ότι οι εκπαιδευτικοί στα φροντιστήρια:

♦Αντιμετωπίζουν πολλαπλάσιες υποχρεώσεις συγκριτικά με το δημόσιο σχολείο.

♦Βιώνουν μια έντονη πίεση για υψηλές επιδόσεις των μαθητών.

♦Έχουν χαμηλές απολαβές και εργασιακή επισφάλεια. Παρά τις προκλήσεις αυτές φαίνεται πως η δυνατότητα απόκτησης ενσήμων επισημαίνεται ως θετικό στοιχείο.

Μια αναγκαστική

βιοποριστική επιλογή

Η φροντιστηριακή εκπαίδευση αντιμετωπίζεται από τους ή τις εκπαιδευτικούς ως μια προσωρινή και αναγκαστική βιοποριστική επιλογή, η οποία -όμως- τους παρέχει πολύτιμη διδακτική εμπειρία.

Παράλληλα, η απορρόφησή τους στη δημόσια εκπαίδευση αποτελεί ένα δύσκολο και επιθυμητό στόχο για τους ίδιους ή τις ίδιες, καθώς το σχολείο του δημοσίου τομέα θεωρείται ότι προσφέρει σταθερότητα, καλύτερες απολαβές, συγκεκριμένο ωράριο και μεγαλύτερη παιδαγωγική ελευθερία.

Πολλοί και πολλές εξ αυτών θεωρούν πως η σύγκριση αυτή δημιουργεί την αίσθηση ενός «αθέμιτου ανταγωνισμού» εις βάρος των φροντιστηριακών εκπαιδευτικών.

Τι αποκαλύπτει

η ποιοτική ανάλυση

των ευρημάτων

Η ποιοτική ανάλυση των ευρημάτων αποκαλύπτει την απαιτητική εργασιακή πραγματικότητα των εκπαιδευτικών που εργάζονται στα φροντιστήρια γενικής παιδείας. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί καλούνται να ανταπεξέλθουν σε συνθήκες χαμηλών αποδοχών και πιεστικών απαιτήσεων, με ωράρια εξαντλητικά, τα οποία ξεπερνούν τις αμειβόμενες ώρες διδασκαλίας, ενώ η προετοιμασία του μαθήματος παραμένει μία μη αμειβόμενη εργασία.

Ταυτόχρονα , εκ της ίδιας έρευνας εντοπίστηκαν σοβαρά ζητήματα αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας, καθώς και παραβιάσεις των βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, όπως είναι η μη καταβολή των δώρων και των επιδομάτων.

Η ανασφάλεια στο κλάδο

«Η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και οι ελλιπείς έλεγχοι επιτρέπουν τη διατήρηση αυτών των συνθηκών, ενώ η εύκολη αντικατάσταση των εκπαιδευτικών από νεότερους σε ηλικία συναδέλφους με χαμηλότερες αποδοχές εντείνει την επισφάλεια στο κλάδο», αναφέρεται στην ίδια έρευνα.

Οι βασικοί άξονες

βελτίωσης

των εργασιακών συνθηκών

Μέσα από την έρευνα του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ και της «Metron Analysis» αναδεικνύονται και οι  βασικοί άξονες βελτίωσης των εργασιακών συνθηκών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:

♦Οι καλύτερες αμοιβές και η αποζημίωση της εργασίας που πραγματοποιείται εκτός της αίθουσας διδασκαλίας

♦Η παροχή ουσιαστικής επιμόρφωσης και σεμιναρίων

♦Το συνεχόμενο ωράριο εργασίας.

♦Η ενίσχυση της κρατικής εποπτείας

♦Η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Η τριμερής προσέγγιση

για τη βελτίωση

των εργασιακών συνθηκών

Ως προς τη βελτίωση του κλάδου αναφορικά με τις εργασιακές συνθήκες  προκύπτει από την έρευνα ότι απαιτείται μια τριμερή προσέγγιση, που θα  περιλαμβάνει:

♦Το κράτος, μέσω της ενίσχυσης του θεσμικού πλαισίου και της αποτελεσματικότερης εποπτείας.

♦Τους ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων, με μακρόπνοη επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό.

♦Τους ίδιους τους εργαζόμενους, μέσα από τη συλλογική οργάνωση και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων.

Ο πιο καθοριστικός

παράγοντας ποιότητας

Ως προς τα κριτήρια ποιότητας αναδεικνύεται συνάμα το ανθρώπινο δυναμικό ως ο πιο καθοριστικός παράγοντάς της.

Κριτήρια,  όπως η μεταδοτικότητα, η παιδαγωγική επάρκεια, η ευελιξία και η διαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών θεωρούνται απαραίτητα στοιχεία για μια αποτελεσματική μαθησιακή διαδικασία.

Ταυτόχρονα , η ποιότητα της εκπαίδευσης διαμορφώνεται και από άλλες παραμέτρους, όπως είναι το εκπαιδευτικό υλικό, η οργάνωση του προγράμματος σπουδών, η χρήση σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας, τα ολιγομελή και ομοιογενή τμήματα, καθώς  και η διαρκής αξιολόγηση.

Οι διαφορετικές πτυχές

της ποιότητας

Ωστόσο, εκ της έρευνας προκύπτει ότι η κάθε ομάδα ενδιαφερόμενων δίνει έμφαση σε διαφορετικές πτυχές της ποιότητας, ανάλογα με τη σχέση, που έχει αυτή με την εκπαιδευτική διαδικασία, αφού:

♦Οι γονείς αξιολογούν πρωτίστως τη σχέση κόστους-αποδοτικότητας και τη διαρκή ενημέρωση από το φροντιστήριο.

♦Οι εκπαιδευτικοί επιζητούν μια αρμονική σχέση με τη διοίκηση και τους γονείς, αλλά και βελτιωμένες εργασιακές συνθήκες.

♦Οι φορείς εκπροσώπησης υπογραμμίζουν τη σημασία της μακρόπνοης επένδυσης σε ποιοτικές εργασιακές σχέσεις, θεωρώντας ότι η σταθερότητα και η υποστήριξη των εκπαιδευτικών συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Το τελικό συμπέρασμα

Η συγκεκριμένη έρευνα καταδεικνύει ότι η βελτίωση των εργασιακών συνθηκών των εκπαιδευτικών και η ενίσχυση της ποιότητας της φροντιστηριακής εκπαίδευσης είναι αλληλένδετες διαδικασίες.Η διασφάλιση θεσμικών εγγυήσεων, η συνεχής επιμόρφωση και η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό αποτελούν κρίσιμες προϋποθέσεις για ένα βιώσιμο και ποιοτικό εκπαιδευτικό περιβάλλον.

©Typologos.com 2025