Οι δαπάνες των ελληνικών νοικοκυριών για τα φροντιστήρια

Τα ελληνικά νοικοκυριά

δαπάνησαν το 2023

συνολικά 614 εκατομμύρια ευρώ

για τα φροντιστήρια

γενικής εκπαίδευσης

Τα ελληνικά νοικοκυριά δαπάνησαν το 2023 συνολικά 614 εκατομμύρια ευρώ για τα φροντιστήρια γενικής εκπαίδευσης, όπως αναφέρεται στην έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών, η οποία διενεργείται κατ’ έτος από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

Τα στοιχεία αυτά συμπεριλαμβάνονται στην έρευνα του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ),«Οργανωμένη φροντιστηριακή εκπαίδευση στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Ερευνητικά  ευρήματα μιας πρώτης ποσοτικής και ποιοτικής προσέγγισης», που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2025 σε συνάντηση εργασίας εμπειρογνωμόνων στην Αθήνα.

Απότομη αύξηση

των δαπανών

για τις

υπηρεσίες εκπαίδευσης

Σύμφωνα με τα στοιχεία της συγκεκριμένης έρευνας, το ποσό των 614 εκατομμυρίων ευρώ αντιστοιχεί στο 16,2% των δαπανών των ελληνικών νοικοκυριών για αγαθά και υπηρεσίες εκπαίδευσης και στο 0,7% των συνολικών καταναλωτικών εξόδων τους.

Η δαπάνη αυτή παρουσίαζε μια φθίνουσα πορεία από το 2013 έως και το 2020, αλλά την τριετία 2021-2023 «κατέγραψε» μια απότομη αύξηση της τάξης του 36% (σε σταθερές και από-πληθωρισμένες τιμές).

Τετραπλασιάστηκε

η δαπάνη

για τα φροντιστήρια

στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Χαρακτηριστικό είναι ότι το 4,2% των δαπανών για τα φροντιστήρια γενικής εκπαίδευσης αφορά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, για την οποία 4πλασιάστηκαν τα έξοδα των ελληνικών νοικοκυριών  από  τα 5,9 εκατομμύρια ευρώ το  2013 στα 26,1 εκατομμύρια ευρώ το 2023! Πρόκειται για ένα γεγονός,  το οποίο αποδίδεται στην ανάπτυξη των Κέντρων Μελέτης, που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια.

Δευτεροβάθμια εκπαίδευση

και φροντιστήρια

Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση φαίνεται ότι «απορροφά» τη συντριπτική πλειονότητα των δαπανών για τα φροντιστήρια με ποσοστό της τάξης του 94,6%, «φτάνοντας» στα 580,9 εκατομμύρια ευρώ. Αυτή η κατανομή «αντανακλά» την αυξημένη ζήτηση για την υποστήριξη των μαθητών στη κρίσιμη βαθμίδα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στην οποία λαμβάνει χώρα η προετοιμασία για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Η συγκεκριμένη δαπάνη παρουσίαζε πτωτική τάση έως και το 2020, αλλά φαίνεται πως τη διετία 2021-2023 αυξήθηκε κι αυτή σημαντικά, «αγγίζοντας» το +35,5%!

Οι δαπάνες

για τα φροντιστήρια

σχετικά με

τα πανεπιστήμια

Οι δαπάνες των ελληνικών νοικοκυριών για τα φροντιστήρια τριτοβάθμιας εκπαίδευσης  «ανήλθαν» στα 7,2 εκατομμύρια ευρώ και  οι οποίες αντιπροσωπεύουν μόλις το 1,2% των αντίστοιχων συνολικών δαπανών, καθώς και παραμένουν σε σχετικά «σταθερά» επίπεδα καθ’ όλη τη δεκαετία.

Οι δημογραφικοί

και οι

κοινωνικοί-οικονομικοί παράγοντες

διαφοροποίησης των δαπανών

Στην ίδια έρευνα καταγράφεται και μία έντονη επίδραση της αστικότητας. Για τα νοικοκυριά των αστικών περιοχών βρέθηκε ότι δαπανούν περισσότερα χρήματα για τα φροντιστήρια σε σύγκριση με τα νοικοκυριά στις αντίστοιχες αγροτικές, ενώ η διαφορά μεταξύ τους έχει διευρυνθεί μέσα στη τελευταία δεκαετία!Επίσης, φαίνεται πως οι περιφερειακές ανισότητες είναι σημαντικές και οι οποίες έχουν διευρυνθεί σημαντικά μέσα στη δεκαετία.

Το εισόδημα

του κάθε νοικοκυριού

και τα φροντιστήρια

Το εισόδημα του κάθε νοικοκυριού αναδεικνύεται σε καθοριστικό παράγοντα διαφοροποίησης. Τα νοικοκυριά με υψηλότερα εισοδήματα δαπανούν σημαντικά μεγαλύτερο μέρος της καταναλωτικής δαπάνης για  τα φροντιστήρια. Συγχρόνως, γίνεται δυσκολότερη η πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές για τα νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος.

Σχετικά με το εύρος της ανισότητας βρέθηκε από την ίδια έρευνα πως η δαπάνη για τα φροντιστήρια (ως ποσοστό των καταναλωτικών εξόδων) των τριών υψηλότερων εισοδηματικών κατηγοριών είναι 3,5 φορές υψηλότερη εκ της δαπάνης των τριών χαμηλότερων κατηγοριών. Παράλληλα,καταδεικνύεται πως η «ψαλίδα» μεταξύ των εισοδηματικών κατηγοριών «άνοιξε» μέσα στη τελευταία δεκαετία!

Επάγγελμα και δαπάνες

για τα φροντιστήρια

Εκ της ίδιας έρευνας προέκυψε πως η θέση στο επάγγελμα του υπευθύνου του νοικοκυριού επηρεάζει τις δαπάνες για ταφροντιστήρια. Έτσι, καταδείχθηκε πως περισσότερο επιβαρύνονται οι βοηθοί στην οικογενειακή επιχείρηση (1,3%) και οι μισθωτοί (1,1%) και σημαντικά λιγότερο οι αυτοαπασχολούμενοι με μισθωτούς (0,9%) ή χωρίς μισθωτούς (0,8%).

Πιο αναλυτικά, ως προς το επάγγελμα του υπεύθυνου του νοικοκυριού προέκυψε ότι:

♦Εντός του 2023 κατέγραψαν οι έμποροι-πωλητές-υπάλληλοι γραφείου τις υψηλότερες δαπάνες για τα φροντιστήρια ξεπερνώντας ακόμη και τις πλέον ευκατάστατες επαγγελματικές ομάδες (διευθύνοντα ή ανώτερα διοικητικά στελέχη ή τους επιστήμονες κλπ.).

Κατά την έρευνα, αυτό ενδέχεται να οφείλεται στη στροφή των υψηλότερων επαγγελματικών κατηγοριών προς τα ιδιαίτερα μαθήματα αντί για τις οργανωμένες φροντιστηριακές δομές. Στον αντίποδα, βρίσκονται οι  κατηγορίες με τα χαμηλότερα εισοδήματα, όπως είναι οι γεωργοί, οι κτηνοτρόφοι και οι εργάτες στη γεωργία, οι οποίοι δαπανούν και τα χαμηλότερα ποσά για τα φροντιστήρια.

Οι δαπάνες

για τα φροντιστήρια

και μέγεθος του νοικοκυριού

Σε ότι αφορά στις δαπάνες για τα φροντιστήρια καταδείχθηκε πως τείνουν να αυξάνονται, όσο μεγαλώνει το νοικοκυριό, ενώ η οικογενειακή σύνθεση φαίνεται πως «παίζει» καθοριστικό ρόλο. Έτσι, τα νοικοκυριά με 2 παιδιά και άνω ηλικίας έως και 16 ετών καταγράφουν τις υψηλότερες δαπάνες για τα φροντιστήρια.

Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι τα ζευγάρια με δύο παιδιά ( ηλικίας έως και 16 ετών) δαπανούν σημαντικά περισσότερα για τα φροντιστήρια σε σχέση με τις τρίτεκνες και τις πολύτεκνες οικογένειες, παρότι το αναμενόμενο θα ήταν να αυξάνεται η δαπάνη με το πλήθος των παιδιών.

Αυτό ενδέχεται να οφείλεται στο γεγονός ότι οι τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες επιβαρύνονται με περισσότερα ανελαστικά έξοδα,  τα οποία περιορίζουν τις δυνατότητές τους να επενδύσουν στα  φροντιστήρια στον ίδιο βαθμό με τις μικρότερες  σε μέγεθος οικογένειες.

Οι δαπάνες

για τα φροντιστήρια

και μονογονεϊκές οικογένειες

Οι μονογονεϊκές οικογένειες με παιδιά ηλικίας έως 16 ετών επιβαρύνονται ιδιαίτερα ως ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού τους με 1,1%, για τις δαπάνες σχετικά με τα φροντιστήρια. Το  αντίστοιχο των οικογενειών με ζευγάρι και παιδιά ηλικίας έως και 16 ετών «κυμαίνεται» από το  0,6% (με 1 παιδί) έως  και το 1,2% (με 2 παιδιά).

Στη συγκεκριμένη έρευνα σημειώνεται ότι οι δαπάνες είναι υψηλότερες στα νοικοκυριά με υπεύθυνους στις ηλικιακές ομάδες 35-64 ετών, και ιδιαίτερα των  45-54 ετών. Αυτό το γεγονός είναι αναμενόμενο, καθώς αυτές οι ηλικιακές ομάδες είναι πιθανότερο να έχουν παιδιά σε σχολική ηλικία και τα οποία χρειάζονται μεγαλύτερη εκπαιδευτική υποστήριξη.

©Typologos.com 2025