Μια κοσμική «Ταραντούλα» έπιασε το Webb
Στα 161.000 έτη φωτός μακριά
Από το Γαλαξία μας
Επιμέλεια: Νίκος Μόσχοβος
Το Νεφέλωμα «Ταραντούλα» ή 30 Doradus, που βρίσκεται 161.000 έτη φωτός μακριά στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, απεικόνισε με μεγαλύτερη ακρίβεια από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA. Ταυτόχρονα, εντόπισε για πρώτη φορά χιλιάδες νεαρά αστέρια, τα οποία δεν είχε δει μέχρι και τώρα η ανθρωπότητα.
Η αγαπημένη περιοχή των αστρονόμων
Το συγκεκριμένο νεφέλωμα είχε εντοπιστεί προηγουμένως σε τηλεσκοπικές εικόνες κι από καιρό αποτελεί την αγαπημένη περιοχή των αστρονόμους που μελετούν το σχηματισμό των άστρων. Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb κατάφερε να αποκαλύψει:
🟢Άλλους μακρινούς γαλαξίες στο φόντο!
🟢Τη λεπτομερή δομή – σύνθεση του αερίου και της σκόνης του νεφελώματος!
Η φωτεινότερη περιοχή σχηματισμού άστρων
Το Νεφέλωμα «Ταραντούλα» αποτελεί τη μεγαλύτερη και φωτεινότερη τη περιοχή σχηματισμού άστρων σε γαλαξίες που βρίσκονται πιο κοντά στον «Γαλακτικό Γαλαξία» μας.
Ουσιαστικά, αποτελεί το σπίτι για τα πιο γνωστά καυτά- ογκώδη αστέρια.,
Οι αστρονόμοι εστίασαν τρία από τα υπέρυθρα όργανα της υψηλής ανάλυσης του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb στο νεφέλωμα, που μοιάζει με αράχνη.
Στη προβολή με τη κάμερα εγγύς υπέρυθρης ακτινοβολίας (NIRCam) όλη η περιοχή μοιάζει με τον ιστό μιας τρυπημένης ταραντούλας, που έχει επενδυθεί από μετάξι.
Το σύμπλεγμα των τεράστιων νεαρών αστεριών
Η κοιλότητα του νεφελώματος βρίσκεται στο κέντρο της εικόνας του NIRCam, η οποία κατάφερε να απεικονίσει ένα σύμπλεγμα τεράστιων νεαρών αστεριών, που αστράφτουν με ένα ανοιχτό μπλε χρώμα.
Μόνον οι πιο πυκνές γύρω περιοχές του νεφελώματος αντιστέκονται στη διάβρωση από τους ισχυρούς αστρικούς ανέμους αυτών των άστρων και σχηματίζουν πυλώνες που φαίνονται να δείχνουν προς το σμήνος. Αυτοί οι πυλώνες περιέχουν πρωτοαστέρες που σχηματίζονται και οι οποίοι θα αναδυθούν τελικά από τα σκονισμένα «κουκούλια τους», για να βρουν τη θέση τους, καθώς και διαμορφώσουν το νεφέλωμα.
Ένα πολύ νεαρό αστέρι
Ο φασματογράφος του εγγύς υπέρυθρου (NIRSpec) συνέλαβε ένα πολύ νεαρό αστέρι να κάνει ακριβώς αυτό. Οι αστρονόμοι πίστευαν προηγουμένως ότι αυτό το αστέρι μπορεί να είναι λίγο μεγαλύτερο.
Ωστόσο, το NIRSpec έδειξε ότι το αστέρι μόλις είχε αρχίσει να αναδύεται από το πυλώνα του και εξακολουθούσε να διατηρεί ένα μονωτικό σύννεφο σκόνης γύρω του. Χωρίς τα φάσματα υψηλής ανάλυσης του Webb στα υπέρυθρα μήκη κύματος δε θα μπορούσε να είχε αποκαλυφθεί αυτό το επεισόδιο του σχηματισμού αστεριών εν ώρα δράσης!
Τα ενσωματωμένα πρωτάστρα!
Η περιοχή αποκτά μία διαφορετική εμφάνιση, όταν αυτή προβάλλεται στα μεγαλύτερα υπέρυθρα μήκη κύματος που ανιχνεύονται από το όργανο μεσαίας υπέρυθρης ακτινοβολίας (MIRI).
Τα καυτά αστέρια σβήνουν. Αντίθετα, το πιο ψυχρό αέριο και η σκόνη λάμπουν. Μέσα στα αστρικά νέφη τα σημεία του φωτός υποδεικνύουν ενσωματωμένα πρωτάστρα, τα οποία εξακολουθούν να αποκτούν μάζα. Μικρότερα μήκη κύματος φωτός διασκορπίζονται από τους κόκκους σκόνης στο νεφέλωμα.
Ως εκ τούτου δε φτάνουν ποτέ στο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb για να ανιχνευθούν, αλλά τα μεγαλύτερα μήκη κύματος του μεσαίου υπέρυθρου διαπερνούν τη σκόνη, αποκαλύπτοντας τελικά ένα κοσμικό περιβάλλον, το οποίο δεν είχε παρατηρηθεί προηγουμένως.
Το «κοσμικό μεσημέρι του σύμπαντος»
Ένας από τους λόγους για τους οποίους είναι ενδιαφέρον το Νεφέλωμα «Ταραντούλα» για τους αστρονόμους είναι ότι αυτό έχει ένα παρόμοιο τύπο χημικής σύνθεσης με τις γιγάντιες περιοχές σχηματισμού άστρων που παρατηρήθηκαν στο κοσμικό μεσημέρι του σύμπαντος», όταν ο κόσμος είχε ηλικία μόλις μερικά δισεκατομμύρια χρόνια και ο σχηματισμός των άστρων ήταν στο αποκορύφωμά του.
Μια ματιά στη γέννηση του σύμπαντος
Οι περιοχές σχηματισμού άστρων στο γαλαξία μας, δε παράγουν αστέρια με τον ίδιο μανιώδη ρυθμό, όπως συμβαίνει στο νεφέλωμα «Ταραντούλα» και έχουν διαφορετική χημική σύνθεση. Αυτό κάνει το συγκεκριμένο νεφέλωμα ότι το πιο κοντινό παράδειγμα (δηλαδή, ό,τι το πιο εύκολο, που μπορεί να δει κανείς λεπτομερώς) για τι συνέβη στο σύμπαν καθώς έφτανε στο λαμπρό μεσημέρι του.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb θα δώσει την ευκαιρία στους αστρονόμους να συγκρίνουν και να αντιπαραβάλουν τις παρατηρήσεις σχηματισμού άστρων στο Νεφέλωμα «Ταραντούλα» με τις βαθιές παρατηρήσεις των μακρινών γαλαξιών από τη πραγματική εποχή του κοσμικού μεσημεριού.
Τα μυστήρια της διαδικασίας
του σχηματισμού των άστρων
Παρά τα χιλιάδες χρόνια αστρικής παρατήρησης της ανθρωπότητας εξακολουθεί η διαδικασία του σχηματισμού άστρων να κρύβει πολλά μυστήρια. Πολλά από αυτά οφείλονται στην προηγούμενη αδυναμία των επιστημόνων ως προς τη λήψη καθαρών εικόνων για το τι συνέβαινε πίσω από τα πυκνά σύννεφα των αστρικών φυτωρίων. Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb έχει ήδη αρχίσει να αποκαλύπτει ένα σύμπαν που δεν το έχουμε ξαναδεί ποτέ και μόλις ξεκίνησε να «ξαναγράφει» την ιστορία της αστρικής δημιουργίας.
©Typologos.com 2022