«Η Οδύσσεια έχει να κάνει με την οικογένεια, με το να είσαι παιδί, γιος, μητέρα, πατέρας, ανδρόγυνο»

Η Κέρκυρα

η Ζιλιέτ Μπινός

και η φαντασία του Ρέιφ Φάινς

στην ενσάρκωση του Οδυσσέα

Το έπος του Ομήρου «Η Οδύσσεια» έχει να κάνει με την οικογένεια, με το να είσαι παιδί, γιος, μητέρα, πατέρας και  ανδρόγυνο» κατά το σκηνοθέτη Ουμπέρτο Παζολίνι, ενώ η Γαλλίδα ηθοποιός Ζιλιέτ Μπινός είχε την εκφραστική ελευθερία στη Κέρκυρα να υποδυθεί την Πηνελόπη και ο Βρετανός ομότεχνός της, Ρέιφ Φάινς «άφησε» τη φαντασία του να τον «οδηγήσει» στην ενσάρκωση  του Οδυσσέα.

Οι αποκαλύψεις

Όλα αυτά αποκαλύφθηκαν με δηλώσεις εκ των συγκεκριμένων συντελεστών προ και μετά της προβολής της ταινίας με τίτλο «Η επιστροφή» του Ουμπέρτο Παζολίνι, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2024 στη κατάμεστη αίθουσα του «Ολύμπιον» στο πλαίσιο του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (ΦΚΘ).

Μια προβολή, που έγινε υπό την παρουσία του σκηνοθέτη, Ουμπέρτο Παζολίνι, των πρωταγωνιστών, Ζιλιέτ Μπινός και Ρέιφ Φάινς, του συμπαραγωγού, Κωνσταντίνου Κοντοβράκη,του ηθοποιού, Παύλου Ιορδανόπουλου,καθώς και του διευθυντή φωτογραφίας, Μάριους Παντούρου.

Την ταινία παρουσίασε ο επικεφαλής προγράμματος του Φεστιβάλ, Γιώργος Κρασσακόπουλος, ο οποίος ανακοίνωσε στο κοινό ότι το φιλμ «Η επιστροφή» θα «κυκλοφορήσει» στις 28 Νοεμβρίου 2024 στις ελληνικές αίθουσες.

«Θα έπρεπε

να είχατε κάνει

εσείς την ταινία»

 «Είναι τρομερό ότι βρισκόμαστε εδώ, όπως και το ότι «φέρνουμε»  τον Όμηρο πίσω στην Ελλάδα. Θα έπρεπε να είχατε κάνει εσείς τη ταινία! Αλλά χάρις στη Ζιλιέτ και στον Ρέιφ τη «γυρίσαμε» πρώτοι εμείς. Ελπίζω να σας ξαναδώ και μετά από το τέλος της προβολής, ώστε να συζητήσουμε για τη ταινία και να σας εμπνεύσουμε να διαβάσετε ξανά την Οδύσσεια. Να εμβαθύνετε ακόμη περισσότερο στην ιστορία από ό,τι το καταφέραμε εμείς.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω το ελληνικό καστ, το οποίο εργάστηκε μαζί μας για πολλές εβδομάδες. Σε συνδυασμό με το τοπίο της Κέρκυρας, τα δέντρα, τη θάλασσα και τον αέρα, μας ενέπνευσαν και όλοι οι άνθρωποι που συμμετείχαν. Η ταινία κάνει πρεμιέρα στην Ελλάδα, οπότε ανυπομονούμε να δούμε αν θα την αξιολογήσετε θετικά ή αρνητικά», είπε ο σκηνοθέτης, Ουμπέρτο Παζολίνι.

Μια ιστορία

που ξεκίνησε

πριν από 2.000 χρόνια

Μετά από το τέλος της προβολής ρωτήθηκε ο σκηνοθέτης, Ουμπέρτο Παζολίνι για το πώς ξεκίνησε η «περιπέτεια» για τη δημιουργία του φιλμ.

 «Ξεκίνησε πριν περίπου… 2000 χρόνια, αν δεν κάνω λάθος. Αν είσαι Ευρωπαίος, αλλά και όχι μόνον, η λογοτεχνία «ξεκινά» με τον Όμηρο. Ίσως νομίζετε ότι ο Όμηρος είναι δικός σας. Ωστόσο, είναι και δικός μας, είναι οικουμενικός. Δεν έχουμε μυθολογία στην Ιταλία, οπότε μεγαλώσαμε με τους γονείς μας να μας διαβάζουν την ελληνική μυθολογία, και πιο συγκεκριμένα αυτή την ιστορία που «μένει»  μαζί σου, και στην πορεία του χρόνου ανακαλύπτεις σταδιακά στοιχεία με τα οποία συνδέεσαι», απάντησε ο κ. Παζολίνι.

Ο Όμηρος

και η οικογένεια

«Η Οδύσσεια έχει να κάνει με την οικογένεια, με το να είσαι παιδί, γιος, μητέρα, πατέρας, ανδρόγυνο. Ήταν σημαντικό για εμένα να επιχειρήσω το αλαζονικό και τρελό μου σχέδιο του να ασχοληθώ με τον Όμηρο και να δημιουργήσω κάτι που να έχει νόημα, τόσο για μένα, όσο και για εσάς.

Μάλιστα, με ένα κείμενο που το θεωρούμε ιερό. Ίσως το διαβάσαμε στο σχολείο και μετά το αφήσαμε κατά κάποιο τρόπο στους ακαδημαϊκούς και στους καθηγητές. Προσπαθήσαμε, λοιπόν, να το επαναφέρουμε στη ζωή μας»,  υπογράμμισε ο σκηνοθέτης.

Το «εσωτερικό ταξίδι»

της Πηνελόπης

και η Ζιλιέτ Μπινός

Στο τρόπο με τον οποίο προσέγγισε τον χαρακτήρα της Πηνελόπης αναφέρθηκε η  Ζιλιέτ Μπινός

 «Όταν με κάλεσαν να συμμετάσχω σε αυτή τη ταινία απάντησα θετικά, γιατί αρχικά διάβασα το σενάριο και το αγάπησα σχεδόν αμέσως. Επιπλέον, το να δουλεύω με τον Ρέιφ ήταν πολύ ξεχωριστό για εμένα. Μιλώντας με το σκηνοθέτη, που είχε μια πολύ ξεκάθαρη οπτική για το πώς να αποδώσει την ιστορία, ήταν ενδιαφέρον για εμένα να ενσαρκώσω μια γυναίκα που βιώνει ένα «εσωτερικό ταξίδι» με σκοπό να αντισταθεί στην απόγνωση. Παράλληλα, είναι γεμάτη από ελπίδα και θυμό. Όλα τα συναισθήματα ήταν εκεί. Με τη βοήθεια του Ουμπέρτο και του Ρέιφ, καθώς και ολόκληρου του καστ, κατάφερα να τα ‘ξεκλειδώσω’», τόνισε η  κ. Μπινός.

Η ενσάρκωση

του Οδυσσέα

από τον Ρέιφ Φάινς

Στην ενσάρκωση του Οδυσσέα αναφέρθηκε ο Βρετανός ηθοποιός, Ρέιφ Φάινς λέγοντας ότι:

 «Όπως και ο Ουμπέρτο, έτσι κι εγώ, γνώρισα αυτόν τον μύθο σε μικρή ηλικία και αγάπησα τις ιστορίες για τον Τρωικό Πόλεμο, όπως και όλους τους χαρακτήρες. Χρόνια αργότερα, γνώρισα αυτό τον υπέροχο σκηνοθέτη, ο οποίος είχε ένα πρότζεκτ που διέφερε από μια τυπική απόδοση της Οδύσσειας, καθώς ήθελε να επικεντρωθεί στο τέλος της ιστορίας. Το σενάριο των Έντουαρντ Μποντ και Τζον Κόλι δεν είναι κάτι που το συναντάς συχνά. Δεν υπάρχει η Αθηνά για να καθοδηγήσει τον Οδυσσέα. Το σενάριο πλάθει ένα νέο, απογυμνωμένο και σκληρό κόσμο».

Οι περίπλοκες

ψυχολογικές λεπτομέρειες

της Οδύσσειας

«Παράλληλα μου άρεσε η αισθητική του Ουμπέρτο, ο οποίος δεν προσπάθησε απλώς να αναπαράγει την Οδύσσεια. Αντιθέτως, ερμήνευσε με το δικό του τρόπο το τέλος της, προσφέροντάς μας περίπλοκες ψυχολογικές λεπτομέρειες. Ελπίζω να διαπιστώσετε πως αυτός ο Οδυσσέας είναι ένας άνδρας αποκομμένος από τον εαυτό του. Επιστρέφει στο σπίτι, δεν είναι -όμως -σίγουρος ότι μπορεί να παραμείνει εκεί. Δεν είναι σίγουρος ότι μπορεί να πολεμήσει τους εχθρούς του. Αδυνατεί να αποκαλύψει τη ταυτότητά του στη γυναίκα του. Έχει αυτό που ονομάζουμε μετα-τραυματικό στρες, από τον πόλεμο που έχει «κατασπαράξει» την ψυχή του.

Όλα αυτά τα στοιχεία που έφερε ο Ουμπέρτο στο προσκήνιο, σε συνδυασμό με την κινηματογράφηση του Μάριους Παντούρου, με ενθουσίασαν. Όλα, λοιπόν, ξεκίνησαν με το υπέροχο σενάριο και τους ηθοποιούς. Πιστεύω πολύ στο κόσμο που δημιούργησε ο Ουμπέρτο», σημείωσε με νόημα ο Βρετανός ηθοποιός.

Η φαντασία «οδήγησε»

τον Ρέιφ Φάινς

 «Δεν έκανα έρευνα, διότι το πρώτο βήμα είναι η φαντασία σου.

Όταν παίζεις ρόλους που «κουβαλούν» ένα βαρύ φορτίο και τους οποίους έχουν ερμηνεύσει άλλοι ηθοποιοί στο παρελθόν, πρέπει να «αφήσεις» τα πάντα πίσω σου και να καταλήξεις σε μια νέα προσέγγιση.

Ο σκηνοθέτης σε καθοδηγεί προφανώς με ιδέες, αλλά επάνω απ’ όλα πρόκειται για μια δική σου εσωτερική διεργασία. Πρέπει να είσαι «ανοιχτός» με τους άλλους ηθοποιούς γιατί καμία έρευνα δε μπορεί να σε προετοιμάσει για το πώς θα αντιδράσει η Ζιλιέτ Μπινός. Έπρεπε να αποπνέω σωματική και ψυχική κόπωση στο ρόλο, και έχω την αίσθηση ότι ακολούθησα πρωτίστως το ένστικτό μου.

Ο ήρωας μου είναι σε μάχη με τον εαυτό του, οπότε το να προσεγγίσω αυτή την ψυχική κατάσταση αποτελούσε πρόκληση, δεδομένου ότι δεν έχουμε να κάνουμε με ένα συνηθισμένο πολεμιστή. Ο συγκεκριμένος άνδρας δε γνωρίζει πώς πρέπει να κινηθεί, βρίσκεται σε σύγχυση. Παλεύει να μάθει και να ανακαλύψει από την αρχή το ποιος είναι, και αυτή ακριβώς ήταν η δυσκολία», επισήμανε ο διάσημος Άγγλος ηθοποιός.

Οι ημέρες της Κέρκυρας

και η εκφραστική ελευθερία

της Ζιλιέτ Μπινός

«Οι λίγες μέρες που πέρασα στη Κέρκυρα ήταν πολύ σημαντικές για να νιώσω καλύτερα το τοπίο. Οι μνήμες, η φαντασία και το τι συμβαίνει τώρα –γιατί η υποκριτική είναι η τέχνη του τώρα– με βοήθησαν. Έκανα μια συμφωνία με τον Ουμπέρτο. Είχε πολύ συγκεκριμένες ιδέες για το πώς ήθελε να υποδυθώ το ρόλο μου και έπρεπε να βρω τρόπους για να του αλλάξω γνώμη.

Η συμφωνία μας ήταν ότι στις τρεις πρώτες σκηνές θα μπορούσα να προσεγγίσω το ρόλο, όπως θέλω εγώ, χωρίς υποδείξεις ή κατευθυντήριες γραμμές.

Ακολούθησα τη καρδιά μου, καθώς είχα εκφραστική ελευθερία. Αν δε του άρεσε η προσέγγισή μου, στη τέταρτη σκηνή θα έκανα ό,τι μου ζητούσε εκείνος»,  αποκάλυψε η Ζιλιέτ Μπινός.

Η υποχρέωση

των Ελλήνων κινηματογραφιστών

Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ουμπέρτο Παζολίνι ρωτήθηκε για το αν υπάρχει κάποιος άλλος ήρωας της ελληνικής μυθολογίας που θα ήθελε να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη και ο ίδιος έδωσε την εξής εμφαντική απάντηση:

«Πρέπει να «αφήσουμε» στους κινηματογραφιστές από την Ελλάδα την υποχρέωση να ασχοληθούν με αυτή τη θεματική».

©Typologos.com 2024