Η Πτώση του Οίκου των Άσερ

Γράφει ο Νίκος Μόσχοβος

Δημοσιογράφος – Συγγραφέας

«Η Πτώση του Οίκου των Άσερ» ως τηλεοπτική σειρά από το «Netflix», αποτελεί ίσως το καλύτερο παράδειγμα για το πως το ομώνυμο έργο του κορυφαίου Αμερικανού ποιητή και πεζογράφου του καλλιτεχνικού κινήματος του ρομαντισμού, Έντγκαρ Άλλαν Πόε (1809-1849) μπορεί να μετατραπεί σε μια συγχρονη αλληγορία επάνω στη πραγματική ζωή, καθώς και στο κόσμο των επιχειρήσεων.

Η ομότιτλη σειρά του «Netflix», που είδαμε πρόσφατα,  αποτελεί ίσως και τη καλύτερη κινηματογραφική-τηλεοπτική «μεταφορά» του πνεύματος ή της φιλοσοφίας του Πόε επάνω στην αδικία, στο δίκιο, στο δαρβινισμό, καθώς και στο θάνατο.

Το σύμπαν του Πόε

και ο σύγχρονος κόσμος

Ως έργο, όμως, αυτή η τηλεοπτική σειρά κατόρθωσε να συνδέσει όλο το σύμπαν του Έντγκαρ Άλλαν Πόε με τη σύγχρονη λειτουργία της σύγχρονης φαρμακοβιομηχανίας, των εμπόρων του «λευκού θανάτου», τα «κρυφά» πειράματα επάνω στους ανθρώπους, την αδυσώπητη ανθρώπινη λαιμαργία για το κέρδος ή για τη κατάκτηση των πρώτων θέσεων της πυραμίδας και με το τίμημα, που θα πρέπει να πληρώσει ο αποδέκτης στο τέλος.

Το ρίσκο

του Μάικ Φλάναγκαν

Δημιουργός του συγκεκριμένου σύμπαντος είναι ο Αμερικανός σκηνοθέτης Μάικ Φλάναγκαν, ο οποίοε ως κινηματογραφιστής ειδικεύεται επάνω στις διασκευές των έργων τρόμου (π.χ. του Στίβεν Κίνγκ), και με το σήριαλ «Η Πτώση του Οίκου των Άσερ» πήρε ο ίδιος ένα μεγάλο ρίσκο, αφού ορμώμενος από το έργο και τα ποιήματα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε «ρίχνει το παραπέτασμα» και μας δείχνει ξεκάθαρα την άλλη «πλευρά του φεγγαριού».

Συνάμα, η όλη ιστορία μας «ξεναγεί» στα βαθύτερα «μονοπάτια» της φαρμακοβιομηχανίας και της απόκτησης της οικονομικής εξουσίας, για να μας «δείξει» τον καθρέπτη μιας οικογένειας, η οποία λειτουργεί με τους όρους, που διέπουν το κόσμο του εγκλήματος.

Η μυστηριώδης γυναίκα

Το τίμημα, λοιπόν, κατά το ρου της ιστορίας θα είναι πολύ ακριβό με το ξεκλήρισμα μιας ολάκερης οικογένειας, αφού η «νέμεση» θα επέλθει μέσα από τη μυστηριώδη γυναίκα και το κοράκι, που θα φωνάζει για πάντα το «Ποτέ Πια Τώρα» στα πέρατα της υφηλίου.

Το «καμβά» των ερμηνειών «ζωγραφίζουν» πλέρια οι τρείς εξαίρετοι ηθοποιοί, Κάρλα Γκουτζίνο,Μπρους Γκρίνγουντ και Μέρι Μακντόνελ, που «σηκώνουν όλο το βάρος» της απόδοσης του πνεύματος των έργων και των ποιημάτων του Έντγκαρ Άλλαν Πόε. Από τους τρείς ηθοποιούς θα «σταθούμε» ιδιαίτερα στην ερμηνεία της Κάρλας Γκουτζίνο, η οποία με την αισθαντική -μυστηριώδη φωνή της και τη μαγευτική ματιά της, μας «προσκαλεί» να λύσουμε το αίνιγμα, αφού:

Και το κοράκι

Μα να, εκεί θα στέκει για πάντα η αιώνια «φιγούρα», που δεν είναι άλλη από το κοράκι για να μας φωνάζει:

«Στης Αθηνάς τη προτομή απάνω από τη πόρτα

Και τ’ αγριωπά τα μάτια του σα του Διαβόλου μοιάζουν

Όταν μονάχος σκέφτεται. Και το θαμπό λυχνάρι

Ρίχνει σκιά στο πάτωμα σαν πέφτει στο Κοράκι.

Και η ψυχή μου ανήμπορη δε θα μπορέσει πια

Να βγει απ’ τον αμφίβολο τον κύκλο της Σκιάς

Που φαίνεται στο πάτωμα.

Ποτέ από δω και πια!» (Μετάφραση: Κώστας Ουράνης).

Επίλογος

Γιατί όλα θα γυρίσουν εκεί, σα να μην υπήρξε τίποτε και ο αέναος κύκλος θα συνεχιστεί, αλλά η «φιγούρα» θα συνεχίσει να κραυγάζει:

«Πότε πια τώρα».

Άραγε, έχεις τα «κότσια» να αντικρύσεις το νόημα και να αντικρίσεις τη στάχτη, που αφήνει συθέμελα το τέλος;

Η τηλεοπτική σειρά «Η Πτώση του Οίκου των Άσερ» μας ρίχνει μια αληθινή «γροθιά στο στομάχι», επειδή μας καλεί να αντικρύσουμε τη «κρυφή πλευρά του φεγγαριού», για να μας θυμίσει:

«Άνοιξε εδώ και πέταξα το κλείστρο, όταν, με πολλά  φτερουγίσματα,

Εκεί μπήκε ένα επιβλητικό Κοράκι των παλιών αγίων ημερών.

Ούτε η παραμικρή προσκύνηση τον έκανε κι ούτε ένα λεπτό σταμάτησε ή έμεινε.

Αλλά, με τον άρχοντα ή με τη κυρία, σκαρφαλωμένο επάνω από τη πόρτα του θαλάμου μου-

Σκαρφαλωμένο σε μια προτομή της Αθηνάς  ακριβώς επάνω από τη πόρτα του θαλάμου μου-

Σκαρφάλωσε, και κάθισε».

(Eλεύθερη μετάφραση από το αγγλόφωνο κείμενο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε στο Poetry Foundation).

Για να μας πει για πάντα: «Ποτέ πια Τώρα».

©Typologos.com 2023