9ο ΠΣΕΦ ΦΣΦ -Σε εξέλιξη έρευνα για την αντικαρκινική δράση της φαρμακευτικής κάνναβης
Έχει σημαντική δράση
στα καρκινικά κύτταρα
των καρκίνων του μαστού
ή του ήπατος
και του μελανώματος
O αναπληρωτής καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ, Προκόπιος Μαγιάτης
Δράση ακόμη και κατά του καρκίνου μπορεί να έχει η φαρμακευτική κάνναβη, όπως δείχνουν τα στοιχεία έρευνας που πραγματοποιείται στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Η επίδραση των οξέων
της κάνναβης
στα καρκινικά κύτταρα
Κατά τη διάρκεια διεξαγωγής αυτής της έρευνας τροποποιήθηκαν με ειδικό τρόπο τα κανναβινοειδή οξέα που περιέχει το φυτό της κάνναβης και τα εργαστηριακά αποτελέσματα κατέδειξαν πως έχουν σημαντική δράση στα καρκινικά κύτταρα, τα οποία προκαλούν το καρκίνο του μαστού ή του ήπατος και το μελάνωμα. Εάν επιβεβαιωθεί η αντικαρκινική δράση των κανναβινοειδών οξέων, τότε εκτιμάται ότι στο μέλλον θα είναι δυνατή η παρασκευή αντικαρκινικών φαρμάκων.
Ανακοίνωση
αναπληρωτή καθηγητή
του ΕΚΠΑ
Τα παραπάνω θα ανακοινώσει- μεταξύ άλλων- ο αναπληρωτής καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ, Προκόπιος Μαγιάτης,ο οποίος θα μιλήσει με θέμα «Προϊόντα κάνναβης στο χώρο του φαρμακείου: Νέες εξελίξεις-νέες προκλήσεις» στις 10.30 το πρωί του Σαββάτου 13 Μαΐου 2026 στο 9ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής (ΠΣΕΦ).Το 9o ΠΣΕΦ διοργανώνεται από το Φαρμακευτικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης.
Ο «δρόμος»
για πιο υποσχόμενες
φαρμακολογικές δράσεις
«Το φυτό της κάνναβης περιέχει τα κανναβινοειδή οξέα. Βασικός σκοπός της έρευνας που γίνεται στο Τμήμα Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ είναι η τροποποίηση των κανναβινοειδών οξέων με σκοπό τη παραγωγή πρωτότυπων χημικών ενώσεων. Η κατηγορία των ουσιών αυτών εμφανίζει αυξημένη διεισδυτικότητα στις κυτταρικές μεμβράνες και τους λιπώδεις ιστούς, καθώς και βελτιωμένη σταθερότητα εντός και εκτός του οργανισμού, στοιχεία που «οδηγούν» σε πιο υποσχόμενες φαρμακολογικές δράσεις», εξηγεί ο κ. Μαγιάτης.
Η πιο υποσχόμενη ουσία
«Προχωρώντας στη φαρμακολογική αξιολόγησή τους, με πειράματα που διενεργήθηκαν σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα της Δρ. Χαραλαμπίας Μπολέτη στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, ανακαλύψαμε ότι οι ουσίες αυτές είχαν βελτιωμένη κυτταροτοξική δράση σε διάφορες καρκινικές σειρές κυττάρων (μαστού, μελανώματος, ήπατος κ.α.) με την πιο υποσχόμενη ουσία να είναι ο βουτυλεστέρας του κανναβιγερολικού οξέος (CBG) έναντι των καρκινικών κυττάρων μαστού», τονίζει ο αναπληρωτής καθηγητής.
Ένα μη τοξικό
και μη ψυχοτρόπο
κανναβινοειδές
Για το συγκεκριμένο κανναβινοειδές λέει ο κ. Μαγιάτης ότι «έχει ελεγχθεί και ως προς τη τοξικότητά του και ύστερα από πειράματα σε ποντίκια φάνηκε ότι είναι μη τοξικό και μη ψυχοτρόπο, ακόμα και σε πολύ υψηλές δόσεις. Οι συγκεκριμένες ουσίες είναι κατοχυρωμένες με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου Αθηνών και της εταιρείας Ekati Alchemy Lab, SL. και αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες για τη συνέχιση της αξιοποίησής τους».
Η ερευνητική ομάδα
Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από τους κ.κ. Προκόπη Μαγιάτη, Ευάγγελο Δαδιώτη, Ελένη Μέλλιου, Βαγγέλη Μήτση, Αικατερίνη Παπακωνσταντίνου και Χαραλαμπία Μπολέτη. Είναι σε εξέλιξη επάνω από 500 κλινικές μελέτες των συστατικών της κάνναβης και κυρίως των μη ψυχοτρόπων συστατικών της, ενώ υπό μελέτη είναι και νέα συνθετικά συστατικά μεβελτιωμένες ιδιότητες», διευκρινίζει ο κ. Μαγιάτης.
Κατά τη διάρκεια διεξαγωγής αυτής της έρευνας του ΕΚΠΑ τροποποιήθηκαν με ειδικό τρόπο τα κανναβινοειδή οξέα που περιέχει το φυτό της κάνναβης και τα εργαστηριακά αποτελέσματα κατέδειξαν πως έχουν σημαντική δράση στα καρκινικά κύτταρα, τα οποία προκαλούν το καρκίνο του μαστού ή του ήπατος και το μελάνωμα. Φωτογραφία από Alberto Reyes από το Pixabay
Φαρμακευτικά σκευάσματα
Ο κ. Μαγιάτης δημοσιοποιεί ότι οι Έλληνες ασθενείς έχουν πρόσβαση σε δύο σκευάσματα που περιέχουν φαρμακευτική κάνναβη.
Πρόκειται για το epidyolex, το οποίο περιέχει μόνο κανναβιδιόλη και για το sativex που περιέχει ένα συνδυασμό της τετραϋδροκανναβινόλης και της κανναβιδιόλης.
Αμφότερα, είναι εγκεκριμένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τον ΕΟΦ, καθώς και συνταγογραφούνται. Ωστόσο, απαιτείται μία ειδική διαδικασία εισαγωγής, επειδή δε κυκλοφορούν στην Ελλάδα.
«Τo epidyolex αποτελεί συμπληρωματική θεραπεία επιληπτικών κρίσεων, ενώ το sativex χορηγείται για την αντιμετώπιση της σπαστικότητας και του νευροπαθητικού πόνου», συμπληρώνει ο κ. Μαγιάτης.
Νέα προϊόντα
μόνο με ιατρική συνταγή
Σύμφωνα με τον κ. Μαγιάτη, με βάση τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις, αναμένεται να διατεθούν στα φαρμακεία τελικά προϊόντα φαρμακευτικής κάνναβης με τετραϋδροκανναβινόλη που θα χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή.
Για τα προϊόντα αυτά θα ισχύουν οι παρακάτω ενδείξεις χρήσης:
✅Πρόληψη και αντιμετώπιση της σοβαρής ναυτίας ή του εμέτου από χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και συνδυαστική θεραπεία έναντι ιού HIV ή της ηπατίτιδας C.
✅Αντιμετώπιση χρόνιου πόνου που συσχετίζεται με καρκίνο ή παθήσεις του κεντρικού ή του περιφερικού νευρικού συστήματος.
✅Αντιμετώπιση σπαστικότητας που συσχετίζεται με τη σκλήρυνση κατά πλάκας ή τις βλάβες του νωτιαίου μυελού.
✅Ως ορεξιογόνο στη παρηγορική φροντίδα ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπείες για καρκίνο ή AIDS.
Σχετικά με τη
συνταγογράφηση
«Η συνταγογράφηση του τελικού προϊόντος φαρμακευτικής κάνναβης δε μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελεί θεραπεία πρώτης επιλογής. Συνταγογραφείται μόνο σε ασθενή που δεν ανταποκρίνεται σε άλλα θεραπευτικά σχήματα ή όταν αυτά δε γίνονται καλά ανεκτά ή αντενδείκνυνται για το συγκεκριμένο ασθενή», επισημαίνει ο κ. Μαγιάτης.
Επιπλέον, υπογραμμίζει πως υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως είναι:
🟤Η χαλάρωση.
🟤Η υπό-κινητικότητα.
🟤Η υπνηλία.
🟤Η ταχυκαρδία.
🟤Η ξηρoστομία.
🟤Η μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης.
🟤Το σύνδρομο στέρησης.
🟤Η ευφορία.
🟤Η παραμέληση σημαντικών δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής.
Ο ρόλος
των φαρμακοποιών
«Οι φαρμακοποιοί οφείλουν να ενημερώνουν τους ασθενείς για τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες πρέπει να καταγράφονται και να υποβάλλεται κίτρινη κάρτα στον ΕΟΦ. Η έρευνα πραγματοποιείται από εκατοντάδες εργαστήρια σ’ όλο το κόσμο, με αποτέλεσμα να προστίθενται συνεχώς καινούργιες πληροφορίες σχετικά με τις ενδείξεις, τις φαρμακολογικές δράσεις και τις ανεπιθύμητες ενέργειες της κάνναβης. Η επικαιροποιημένη ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας είναι κομβικής σημασίας για την ορθή χρήση της κάνναβης και των κανναβινοειδών και τη καλύτερη εκπαίδευση των φαρμακοποιών που ενημερώνουν το κοινό», σημειώνει ο Μαγιάτης.
©Typologos.com 2023
